Co wiadomo o cukrze? Kiedy cukier może być zdrowy?

Nadmierne spożywanie słodyczy prowadzi nie tylko do nadwagi i otyłości, ale także przyczynia się do powstawania wielu problemów zdrowotnych. Czy można go wykluczyć z diety? A może jednak jest on do czegoś potrzebny? Czy może być zdrowy? Czy wszystko wiemy na temat cukru?

Rola cukru

Cukier odgrywa ważną rolę w procesach biologicznych we wszystkich organizmach roślinnych i zwierzęcych. W organizmach zwierzęcych stanowi główne źródło energii dla komórek. Ma to duże znaczenie szczególnie w przypadku dzieci i młodzieży, których organizm silnie się rozwija, a także dla osób aktywnych fizycznie. Glukoza jest jedynym źródłem energii dla komórek nerwowych oraz czerwonych ciałek krwi. W diecie każdego człowieka powinny więc znajdować się węglowodany. W tzw. piramidzie żywienia umieszczono je zaraz po warzywach i owocach, co oznacza, że powinny być spożywane częściej i w większej ilości. Nadmiar cukru ulega przetworzeniu na tłuszcz i zostaje zmagazynowany w tkance tłuszczowej. Zobacz też: https://uczymyjakslodzic.pl/fakty-i-mity-dotyczace-cukru/.

Ile cukru należy spożywać w ciągu dnia?

Trudno jednoznacznie określić, jaka powinna być prawidłowa dzienna dawka cukru. Zapotrzebowanie każdego organizmu na węglowodany jest inne, zależnie od metabolizmu, trybu życia, wieku, masy ciała itd. Według specjalistów węglowodany powinny pokrywać od 50 do 70% dziennego zapotrzebowania na energię. Przyjmując, że 1 gram cukru dostarcza około 4 kcal energii, należy spożyć od 250 do 350 gramów węglowodanów przy diecie 2000 kcal (jedna łyżeczka od herbaty białego cukru dostarcza ok. 25 kcal).

Prawidłowe stężenie cukru we krwi

Aby organizm człowieka funkcjonował prawidłowo, stężenie cukru we krwi nie powinno przekraczać 150 mg/dl. Według obowiązujących norm poziom cukru na czczo musi mieścić się w granicach 70-100 mg/dl. Zarówno nadmiar, jak i niedobór glukozy we krwi może doprowadzić do poważnych zaburzeń metabolicznych. Jeśli poziom cukru jest za wysoki, może spowodować cukrzycę, jeśli jest zbyt niski – prowadzi do hipoglikemii. Aby określić stężenie cukru we krwi, wykonuje się badanie glukozy na czczo oraz krzywą cukrową.

Zbyt małe spożycie cukru

Glukoza zawarta w węglowodanach jest niezbędna przede wszystkim do prawidłowego funkcjonowania mózgu i układu mięśniowego. Zbyt małe spożycie cukru odbija się niekorzystnie na naszym zdrowiu – wywołuje problemy z koncentracją, senność i rozdrażnienie. Ponadto cukry proste podnoszą poziom serotoniny, zwanej hormonem szczęścia. Jeśli spożywamy za mało węglowodanów, organizm zaczyna pozyskiwać energię przez rozkład tłuszczy i białek. Doprowadza to do zakwaszenia organizmu, utraty tkanki mięśniowej i zmniejszenia masy ciała, a nawet anemii. Brak cukru podczas wysiłku fizycznego prowadzi do hipoglikemii – jeśli stężenie glukozy we krwi spadnie poniżej 70 mg/dl) można zaobserwować osłabienie, drżenie rąk, senność, pocenie się, przyspieszenie akcji serca. Jeśli w porę nie dostarczymy organizmowi glukozy, może dojść do śmierci.

Zbyt duże spożycie cukru

Jeśli przez dłuższy czas stężenie glukozy we krwi przekracza normę, stwarza zagrożenie dla prawidłowego funkcjonowania całego organizmu – w pierwszej kolejności układu mięśniowego, nerwowego, wzroku i nerek. Kiedy stężenie glukozy we krwi, mierzone na czczo, przekracza wartość 100 mg/dl, ale wynosi nie więcej, niż 125 mg/dl, mówimy o hiperglikemii, czyli stanie przedcukrzycowym. Jeśli w ciągu dnia poziom cukru będzie wyższy niż 200 mg/dl, występuje cukrzyca.

Jeśli produkty zawierające cukier będziemy spożywać z umiarem, utrzymamy zdrowie i szczupłą sylwetkę – ważne jest, aby dostosować ilość dostarczanych kalorii do zapotrzebowania organizmu.